Prema podacima RZS iz Ankete o radnoj snazi za IV kvartal 2014. godine, anketna stopa nezaposlenosti iznosi 16,8% (za stanovništvo uzrasta od 15 i više godina), što predstavlja smanjenje za 0,8 procentnih poena u odnosu na III kvartal, a čak 4,0 u odnosu na I kvartal 2014. godine.
Dobijeni rezultati za IV kvartal 2014. godine nisu u potpunosti uporedivi sa istim periodom iz ranijih godina, s obzirom da je u 2014. godini anketa prvi put rađena na kvartalnom nivou, ali s obzirom da je aketiranje za IV kvartal sprovedeno krajem oktobra (27.10.-02.11. 2014.) možemo reći da je stopa nezaposlenosti u ovom periodu 2014. godine bila niža od oktobarske stope iz 2013. godine za 3,3, a iz 2012. za čak 5,6 procentnih poena.
Tabela 1 – Anketne stope u Republici Srbiji,
za stanovništvo starosti 15 i više, odnosno radnog uzrasta 15-64 godine
Starosna kategorija |
Stopa |
2012. |
2013. |
2014. |
|||||
April |
Oktobar |
April |
Oktobar |
I |
II |
III |
IV kvartal |
||
stanovništvo |
Stopa nezaposlenosti |
25,5% |
22,4% |
24,1% |
20,1% |
20,8% |
20,3% |
17,6% |
16,8% |
Broj nezaposlenih* |
735.209 |
661.698 |
707.440 |
602.651 |
612.848 |
611.130 |
529.953 |
496.678 |
|
Stopa zaposlenosti |
34.3% |
36.7% |
36,3% |
39,1% |
38,4% |
39,5% |
40,6% |
40,4% |
|
Broj zaposlenih |
2.157.618 |
2.299.068 |
2.227.432 |
2.394.004 |
2.342.966 |
2.407.930 |
2.475.136 |
2.459.048 |
|
Stopa aktivnosti |
46,1 |
47,3 |
47,9% |
49,0% |
48,4% |
49,5% |
49,3% |
48,5% |
|
Stopa neaktivnosti |
53,9 |
52,7 |
52,1% |
51,0% |
51,6% |
50,5% |
50,7% |
51,5% |
|
stanovništvo radnog uzrasta |
Stopa nezaposlenosti |
26,1% |
23,1% |
25,0% |
21,0% |
21,6% |
21,2% |
18,4% |
17,6% |
Stopa zaposlenosti |
44,2% |
46,4% |
45,8% |
49,2% |
48,0% |
49,3% |
50,8% |
50,4% |
|
Broj zaposlenih |
2.083.604 |
2.201.760 |
2.127.649 |
2.268.750 |
2.229.063 |
2.277.414 |
2.337.424 |
2.322.201 |
|
Stopa aktivnosti |
59,7 |
60,4 |
61,0% |
62,2% |
61,2% |
62,5% |
62,2% |
61,2% |
|
Stopa neaktivnosti |
40,3 |
39,6 |
39,0% |
37,8% |
38,8% |
37,5% |
37,8% |
38,8% |
Stoga, poredeći prosečnu stopu nezaposlenosti za 2014. godinu (procenjena vrednost oko 18,9%; RZS će objaviti konačne rezultate ARS za 2014. godinu sa izračunatim prosečnim vrednostima – 31.03.2015. godine), sa prosečnom stopom iz 2013. godine (22,1%), možemo reći da je ukupno smanjenje na godišnjem nivou 3,2 procentna poena.
Prema istom izvoru, anketna stopa zaposlenosti za IV kvartal 2014. godine iznosi 50,4% (za stanovništvo radnog uzrasta starosti od 15 do 64 godine), a broj zaposlenih procenjen je na 2.322.201 lice. Ova vrednost stope zaposlenosti predstavlja smanjenje za 0,4 procentna poena u odnosu na prethodni kvartal, ali je za 1,2 procentna poena veća u odnosu na podatak iz oktobra 2013. godine, kada je iznosila 49,2%. Može se izračunati da je, prema anketi, rast zaposlenosti u 2014. godini doveo do povećanja broja zaposlenih za 53.451 lice u odnosu na oktobar 2013. godine.
Administrativni podaci Nacionalne službe za zapošljavanje (NSZ)
1. Nezaposleni na evidenciji NSZ
U aprilu 2015. godine registrovano je 761.878 lica na evidenciji NSZ. U odnosu na prethodni mesec broj nezaposlenih je smanjen za 4.622 lica ili za 0,6%.
Struktura nezaposlenosti
Prema godinama starosti, učešće mladih do 30 godina u registrovanoj nezaposlenosti iznosi 25,8%, lica starijih od 50 godina je 26,4%, dok je učešće lica od 30 do 49 godina 47,8%.
U odnosu na obrazovnu strukturu, ukupan broj lica bez kvalifikacija i niskokvalifikovanih (I i II stepen) koja se nalaze na evidenciji NSZ iznosi 240.904, što čini blizu trećine (31,6%) ukupnog broja nezaposlenih lica. Najveće je učešće lica sa srednjim nivom obrazovanja (III – V stepen) 54,6%, dok je učešće lica sa višim i visokim obrazovanjem (VI – VIII stepen) 13,8%.
Prema trajanju nezaposlenosti, duže od 12 meseci (dugoročna nezaposlenost) posao traži 508.670 lica ili 66,8%.
U odnosu na isti mesec prethodne godine (april 2014.) došlo je do smanjenja broja nezaposlenih za 3,2%, a od obeležja koja su se promenila u značajnijoj meri izdvajamo sledeće:
– smanjeno je učešće mladih na evidenciji za 6,5% i iznosi 196.213 lica;
– broj lica bez kvalifikacija i niskokvalifikovanih se smanjio za 4,4%;
– broj dugoročno nezaposlenih lica, odnosno lica koja traže zaposlenje duže od jedne godine se smanjio za 3,7%, pri čemu je kod kategorije lica koja traže zaposlenje od 6 do 12 meseci na evidenciji došlo do smanjenja od 11,0%, a kod kategorije lica koja traže zaposlenje od 1 do 2 godine na evidenciji za 15,0%.
2. Zapošljavanje sa evidencije NSZ
Broj zaposlenih sa evidencije NSZ, prema podacima preuzetim iz baze prijava na obavezno socijalno osiguranje, u periodu januar – april 2015. godine iznosio je 73.959 lica, što predstavlja povećanje u odnosu na isti period prethodne godine za 12,1%, kada je zabeleženo 65.973 lica zaposlenih sa evidencije NSZ.
Struktura zaposlenih sa evidencije
Tokom aprila 2015. godine strukutura zaposlenih sa evidencije izgleda ovako:
– učešće mladih do 30 godina je 39,0% (8.285 lica), a starijih od 50 godina 12,9% (2.746 lica);
– najveće učešće u zapošljavanju sa evidencije NSZ zabeleženo je kod lica čiji je boravak na evidenciji bio kraći od 6 meseci (43,7%), zatim kod lica koja su na evidenciji boravila duže od 2 godine (23,9%), dok je učešće lica koja su na evidenciji bila od 6-12 meseci i od 12-24 meseca 16,6%, odnosno 15,8% respektivno;
– najzastupljenija su lica sa srednjim nivoom obrazovanja 61,1% (12.975 lica), zatim lica bez kvalifikacija i niskokvalifikovani 16,3%, dok je učešće lica sa višim i visokim obrazovanjem 22,6%;
– dominantno je zapošljavanje na određeno vreme 61,4%, dok je rad na neodređeno vreme zastupljen u 23,0% slučajeva zapošljavanja.